Türkiye Kısa Bağımsız Canlandırma Filmleri Seçkisi / The...

Türkiye Kısa Bağımsız Canlandırma Filmleri Seçkisi / The History of Independent Animation in Turkey

Reklam, dizi ve uzun metrajların daha görünür olması, canlandırmanın sanatsal bir ifade biçimi olmadığı/olamayacağı, ancak çocuklara hitap edebileceği yönünde yanlış yargıların güçlenmesine yol açıyor. Yapılan akademik çalışmalar ise daha çok kronolojik özellikler taşıyor, içerik-biçim ve üretim koşullarını irdelemiyor, kısa metrajlı film ve deneysel çalışmalara fazla odaklanmıyor. Sonuç olarak Türkiye’nin bağımsız canlandırma sinemasının tarihi, yıllar içinde oluşan birikime rağmen yeterince bilinir ve görünür değil. Kuşaklar arası aktarım oldukça düşük düzeyde. Oysa Türkiye’de 40’lı yıllarda başlayan, 60’larda reklam ajanslarının kurulması, yine 60’larda ve 70’lerin başında Sinematek’in verdiği ilham ile ivme kazanan, darbelerle kesintiye uğrasa da yeniden canlanan, ticari değil sanatsal ve entellektüel kaygılarla üretilmiş bir bağımsız canlandırma sineması tarihi var. Bu tarih, kapsamlı çalışmalar yapılarak daha görünür, daha ulaşılabilir olmayı hak ediyor. Bu seçkinin amacı, bağımsız canlandırma filmlerinin odakta olacağı şekilde yeni bir tarih yazımı yapmanın mümkün olduğunu ortaya koymaktır. Berat İlk’in hazırladığı seckide 70`lerden günümüze Türkiye’den kısa bağımsız canlandırma örnekleri izlenebilir.

Bu Türkiye Seçkisi 30. AUFF için Berat İlk tarafından hazırlanmıştır.

Berat İlk

Animasyon sanatçısı, yönetmeni ve yapımcısı olan Berat İlk, Canlandıranlar’ın ve ASIFA Türkiye’nin kurucusudur. Yapım, eğitim, arşivleme ve festival alanlarında çalışır ve üretir.

Filmler:

Amentü Gemisi Nasıl Yürüdü / How the Ship of Creed Sailed?

Türkiye Turkey / 1970 / 3’ / Siyah Beyaz Black&White

Yönetmen / Director: Tonguç Yaşar

Tonguç Yaşar’ın bu çalışmasında Kur’an-ı Kerim’den bir ayetin küreklerle çekilen bir gemiye benzetilmiş figürasyonunun harekete geçirdiği gösterilmektedir. Osmanlı kaligrafi sanatı ile oluşturulan simgelerin animasyonunu gerçekleştirerek bilindik animasyon anlayışının dışında deneysel bir çalışma ortaya çıkarmıştır. Ayrıca bu film 9. Annecy Çizgi Film Şenliği’nde ön elemeyi geçerek gösterilmeye değer bulunan ilk animasyon olur.

In this work a verse of the Koran figures as a galley in motion. This was an experimental work exploring the possibilities of animating symbols used in Ottoman calligraphy and it became the first Turkish animation to pass the pre-selection phase at the 9th Annecy Cartoon Film Festival.

------

Sansür / Censored

Türkiye Turkey / 1970 / 9’ / Renkli Colour / Diyalogsuz No Dialogue

Yönetmen / Director: Tan Oral

1970 yılında yapılan bu animasyon film, düşünce ve ifade özgürlüğünü kısıtlayarak Türk sinemasının gelişimini engelleyen ve buna karşı bir tepki gerekliliğini vurgulayan sansür meselesi ile ilgileniyor.

Made in 1970, this animation movie deals with censor, which prevented the development of Turkish cinema for a long time by blocking free thought and expression, and emphasizes that a reaction is needed against the censor.

------

İpler / Ropes

Fransa France / 1983 / 11’ / Siyah Beyaz Black&White

Yönetmen / Director: Meral Erez, Cemal Erez

Her yeri taşlarla döşeli boş, çıkışsız, karanlık bir uzamda bir ipi tutmak zorunda olan bir adam ve uykuya dalmasına engel olan bir karasinek… Adamın ipi bırakmaması gerekir. Bir içebakış, kendiyle yüzleşme… Geçmiş ve an’ın bir aradalığı… Ya uyanık kalıp bu ipi tutmaya devam edecek ya da...

A man who is obliged to hold a rope in a dead end and gloomy space which is paved with stones and a horn fly which prevents him from sleeping… The man needs to hold the rope incessantly. An introspection, a self-confrontation… Past and present are in conjunction… Either he will be awake and continue to hold the rope or...

------

Gölge Oyunu / Shadow Play

Türkiye Turkey / 1994 / 2’ / Renkli Colour / Diyalogsuz No Dialogue

Yönetmen / Director: Bahadır Tosun

Bir adam, her zaman doğal olarak beraberinde taşıdığı gölgesiyle kendisini farklı davranışlar içinde bulur.

A man, who is naturally carrying his shadow every time, finds himself in different behaviours.

------

Kebabaluba

Türkiye Turkey / 1995 / 2’ / Renkli Colour

Yönetmen / Director: Tahsin Özgür

Hamdi, basit bir döner kebap satıcısıdır, yine de işiyle fazlasıyla gurur duymaktadır.

Hamdi is a simple doner kebab salesman, but he is very proud of his job.

------

Gitme Pinky / Pinky Don’t Go

Türkiye Turkey / 2010 / 4’ / Renkli Colour / Diyalogsuz No Dialogue

Yönetmen / Director: Turgut Akaçık

Hani gözlerinizi kocaman açsanız da göremediğiniz şeyler vardır ya… Bazen

kedinizin en iyi oyun arkadaşı olurlar!

You know there are things you cannot see even with your eyes wide open? These are often your cat’s best friends!

------

Tetrist

Türkiye Turkey / 2010 / 2’ / Renkli Colour / Diyalogsuz No Dialogue

Yönetmen / Director: Melis Bilgin

Tetrist, günümüz İstanbul’unun kaybedilen bir Tetris oyunu düzenlemesidir. Filmde gerçek bina fotoğrafları ile stop motion tekniği kullanılmıştır.

Depicting the multi-layered structure in İstanbul like a Tetris game, the film was produced with stop motion technique, using miniatures and photographs of the real buildings.

------

Salkım Söğüt / Weeping Willow

Türkiye Turkey / 2010 / 2’ / Renkli Colour / Diyalogsuz No Dialogue

Yönetmen / Director: Ethem Onur Bilgiç

At üstünde onca süvari. Sonra içlerinden bir asker atından düştü. Ordu dönüp bakmadı düşen askere. Tüm ihtişamıyla güneşin battığı yere ilerledi atlılar. İşte o zaman asker, bir başına kalınca geçmişi hatırladı. Belki de artık Salkımsöğüt’ün gölgesinde batan güneşe ilerleyen askerleri izlemenin vakti gelmişti. Nazım Hikmet’in “Salkımsöğüt” şiirinin serbest canlandırma uyarlaması.

There was a man; who fought through his entire life. He rode from one attack to another, marched on his horse. He was a brave soldier, fought with his pride. But maybe, it was time to watch the soldiers going along the setting sun under the shade of Weeping Willow. This short-animated film is a free adaptation of Nazım Hikmet Ran’s poem; “Weeping Willow”

------

Altın Vuruş / Golden Shot

Türkiye Turkey / 2015 / 9’ / Renkli Colour / Diyalogsuz No Dialogue

Yönetmen / Director: Gökalp Gönen

Küçük evlerinde ışığa muhtaç yaşayan makineler, güneşin onları gökyüzüne çıkaracağı günün hayalini kurmaktadır. Küçük bir ışık onları ayakta tutup hayal kurmaya devam etmelerini sağlar. Fakat makinelerden birisi artık güneşi görmek ister.

Rusty machines living in their small houses, imagine that the sun will come and take them to the sky some. A small light, keeps them alive and dreaming. But one of the machines wants to see the sun itself and he has a plan for that.

------

Merkür / Mercury

Türkiye Turkey / 2015 / 5’ / Renkli Colour / Türkçe Turkish

Yönetmen / Director: Melis Balcı, Ege Okal

A young artist who works as a gallery assistant is taken to a luxury dinner where she is introduced to the absurd and corrupt hierarchy of the art world.

Galeride asistanlık yapan genç bir sanatçı, sanat fuarı çıkışında, çalıştığı galerinin sahibiyle birlikte lüks bir akşam yemeğine gider. Burada sanat dünyasının yozlaşmasına tanık olacaktır.

------

Görünmez Duvarlarım / Invisible Walls

Türkiye Turkey / 2016 / 7’ / Renkli Colour / Diyalogsuz No Dialogue

Yönetmen / Director: Nurbanu Asena

Kimlik, dil, cinsel tercihler ve görüşler - İnsanlar arasındaki görünmez duvarların sadece birkaçı. İnsanlara güvenini kaybetmiş bir çocuğun peşini bırakmayan gözlem alışkanlığına, İngilizce konuşamamaktan, insanın kendini olduğu gibi göstermeyi öğrenmesine, kendimizi karşılaştırdığımız ‘başkaları’ndan yeniden kendimize çevireceğimiz mikrofonda, özgüvensizliği geniş bir yelpazeden, sade ve samimi bir anlatımla dinliyoruz.

Identity, language, sexual orientation, opinion – factors that generate invisible walls between people. Four different characters share their stories about confidence and insecurity. İlhan, once lost his trust over society explains the origins of his habit of ‘analysing people’. Aylin feels ‘stuck’ when speaking in English. Batuhan talks about learning to show his ‘true-self’ and Ayşe shares her thoughts about comparing herself to the ‘others’. While watching their intriguing and sincere stories, insecurity in us giggles with it’s ever presence and we wonder how and when we implanted that feeling in our lives.

------

Bahçe / The Garden

Türkiye Turkey / 2016 / 6’ / Renkli Colour / Diyalogsuz No Dialogue

Yönetmen / Director: İdil Ar Uçaner

Filmin senaryosunu yönetmenin kendi hikayesinden yola çıkarak yazıldı. Çocukluğu doğa içinde geçmiş, fakat sonra şehirde büyümüş olan bir kızın hikayesi…

The script is based on director’s own story. A story of a girl who spent her early childhood in nature but then had to grow up in a big city…

------

Kötü Kız / Wicked Girl

Fransa, Türkiye France, Turkey / 2017 / 8’ / Renkli Colour / Türkçe Turkish

Yönetmen / Director: Ayçe Kartal

8. yaşındaki küçük S. doğayı ve hayvanları seven bir çocuktur. Hastanede olduğu süre boyunca köydeki dedesi, anneannesini ve geçirdiği güzel anıları hatırlar. Ancak, anılar karmaşıklaşıp korkutucu bir boyuta dönüşür ve yavaş yavaş anlam kazanmaya başlar.

S., 8 years old, is a little Turkish girl with an overflowing imagination. She is keen on nature and animals. While she is looking back on the good old days in her grandparents village from hospital room, dark and terrifying memories emerge and, little by little, begin to make sense.